Việc thu hút đầu tư nước ngoài phải được quy hoạch theo ngành, lĩnh vực, đối tác phù hợp với lợi thế của từng vùng, từng ngành để phát huy hiệu quả đầu tư của từng địa phương, từng vùng và phù hợp tổng thể lợi ích quốc gia; Thu hút đầu tư nước ngoài phải theo hướng có chọn lọc, chỉ thu hút những dự án có chất lượng, sử dụng công nghệ hiện đại, thân thiện môi trường, tăng cường sự liên kết với các doanh nghiệp trong nước, phù hợp với định hướng tái cấu trúc nền kinh tế; Đa dạng hóa hình thức đầu tư, khuyến khích và tạo điều kiện cho các nhà đầu tư nước ngoài tham gia phát triển kết cấu hạ tầng, cả kinh tế và xã hội; Tăng cường hơn nữa nỗ lực, công tác chuẩn bị để thu hút được các dự án qui mô lớn, sản phẩm cạnh tranh cao, tham gia chuỗi giá trị toàn cầu của các tập đoàn xuyên quốc gia hàng đầu thế giới, làm tiền đề cho xây dựng, phát triển hệ thống các ngành, các doanh nghiệp hỗ trợ trong nước. Đồng thời, vẫn chú trọng đến các dự án có qui mô vừa và nhỏ có tác động tích cực đến kinh tế - xã hội của Việt Nam; Chuyển dần thu hút đầu tư nước ngoài hướng vào đào tạo, phát triển và sử dụng nguồn nhân lực có kỹ năng, có tay nghề cao.

Với những định hướng đó, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương quán triệt và thực hiện một số nhiệm vụ:

Tiếp tục đẩy mạnh công tác xây dựng, hoàn thiện hệ thống luật pháp, chính sách liên quan đến đầu tư, kinh doanh; sửa đổi ngay các nội dung không còn phù hợp, không đồng bộ, thiếu nhất quán, còn bất cập, chưa rõ, bổ sung các nội dung còn thiếu. Đặc biệt, chính sách thu hút và ưu đãi đầu tư phải được xây dựng theo hướng thuận lợi và có tính cạnh tranh hơn so với các nước trong khu vực.

Đẩy mạnh thu hút đầu tư vào kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội; lựa chọn các dự án tiềm năng hấp dẫn, có tính khả thi cao theo các lĩnh vực ưu tiên để đưa vào danh mục dự án PPP, bố trí nguồn vốn ngân sách để đầu tư đối ứng cho các dự án PPP kêu gọi nhà đầu tư nước ngoài. Có chính sách ưu đãi đủ sức hấp dẫn đối với một số dự án hạ tầng kinh tế - xã hội có qui mô lớn, có tính lan tỏa và tác động tích cực đến phát triển kinh tế - xã hội.

Tăng cường và có kế hoạch đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao để đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp. Hoàn thiện các quy định của pháp luật để tăng cường quản lý người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam theo hướng tạo điều kiện thuận lợi cho lao động nước ngoài có trình độ chuyên môn kỹ thuật cao, có tính đến các trường hợp đặc thù và đảm bảo quản lý hiệu quả lao động nước ngoài tại Việt Nam.

Sửa đổi, bổ sung các quy định về tiêu chí doanh nghiệp công nghệ cao theo hướng điều chỉnh và cụ thể hóa tiêu chí công nghệ cao phù hợp với điều kiện thực tế của Việt Nam, có tính đến nhóm các dự án công nghệ cao có mức doanh thu hàng năm lớn và sử dụng nhiều lao động chất lượng cao.

Tập trung phát triển công nghiệp hỗ trợ theo hướng tập trung vào một số ngành, sản phẩm trọng điểm. Cụ thể hóa các tiêu chí xác định ngành, sản phẩm được hưởng ưu đãi theo diện công nghiệp hỗ trợ. Nâng mức ưu đãi đủ sức hấp dẫn các nhà đầu tư trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ; trong đó, đặc biệt ưu đãi cao hơn cho các doanh nghiệp đầu tư theo chuỗi dự án sản xuất sản phẩm lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ so với các dự án đơn lẻ.

Công bố rộng rãi các quy hoạch đã được phê duyệt, tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư nước ngoài tiếp cận thông tin về quy hoạch để xây dựng kế hoạch đầu tư. Tập trung hoàn thiện thể chế về quy hoạch nhằm nâng cao chất lượng của các quy hoạch được phê duyệt và tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước đối với công tác quy hoạch phục vụ đầu tư phát triển. Tăng cường gắn kết giữa quy hoạch sử dụng đất với quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội theo hướng ưu tiên quỹ đất để thực hiện dự án có trong quy hoạch đã được phê duyệt.

Quy định tiêu chuẩn môi trường và giới hạn ô nhiễm môi trường. Ban hành hạn ngạch ô nhiễm, quy định lượng phát thải đối với doanh nghiệp; yêu cầu doanh nghiệp phải đăng công khai về một số thông tin liên quan (loại chất thải, lượng thải, điểm thải, tiêu chuẩn môi trường,...).

Hoạt động xúc tiến đầu tư cần gắn với mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội quốc gia; có sự điều phối thống nhất trong cả nước, được thực hiện theo kế hoạch và theo định hướng thu hút đầu tư nước ngoài, nhằm tăng cường hiệu quả hoạt động xúc tiến đầu tư, tránh chồng chéo và sử dụng kém hiệu quả nguồn lực của quốc gia; Có chính sách vận động, thu hút đầu tư đặc thù đối với các dự án có qui mô lớn, có tính lan tỏa và tác động tích cực đến phát triển kinh tế - xã hội, trong đó chú trọng tới đầu tư từ các tập đoàn đa quốc gia và các đối tác trọng điểm (EU, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc...); Chú trọng xúc tiến đầu tư đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ (gắn với các tập đoàn đa quốc gia đầu tư lớn vào Việt Nam). Tập trung hỗ trợ các dự án đã được cấp Giấy chứng nhận đầu tư để các dự án này triển khai hoạt động thuận lợi và có hiệu quả, đây là hình thức xúc tiến đầu tư tại chỗ rất hữu ích.

Chấn chỉnh công tác cấp Giấy chứng nhận đầu tư theo hướng:  Đối với các dự án có qui mô lớn, có tác động xã hội, ngoài nội dung thẩm tra theo quy định chung của pháp luật, các cơ quan cấp Giấy chứng nhận đầu tư phải xem xét, đánh giá dự án đáp ứng các yêu cầu về năng lực tài chính của nhà đầu tư (cả việc quy định các biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ triển khai dự án của chủ đầu tư); Đối với các dự án đầu tư nước ngoài khai thác khoáng sản, việc chọn nhà đầu tư phải gắn khai thác với chế biến sâu, tạo ra giá trị gia tăng cao bằng công nghệ, thiết bị hiện đại và hệ thống xử lý môi trường để sử dụng nguồn tài nguyên có hiệu quả; Đối với một số địa bàn, khu vực có ảnh hưởng đến an ninh quốc phòng, cần lựa chọn nhà đầu tư nước ngoài phù hợp để đảm bảo hài hòa lợi ích về kinh tế và an ninh quốc phòng.

Tăng cường trách nhiệm và cơ chế phối hợp trong quản lý sau cấp phép. Tập trung hỗ trợ các dự án đã được cấp Giấy chứng nhận đầu tư. Định kỳ rà soát, phân loại các dự án đầu tư nước ngoài để có hướng xử lý thích hợp theo nguyên tắc: Đối với các dự án đang hoạt động của các nhà đầu tư lớn, tập đoàn xuyên quốc gia, thuộc lĩnh vực khuyến khích đầu tư, có tính lan tỏa cao, các dự án nhỏ và vừa hoạt động hiệu quả, các cơ quan quản lý nhà nước cần thường xuyên nắm tình hình, kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc phát sinh và có cơ chế khen thưởng thỏa đáng; Đối với những dự án đã được cấp Giấy chứng nhận đầu tư nhưng không phù hợp với định hướng về ngành, lĩnh vực, địa bàn... và nhà đầu tư chưa triển khai hoặc triển khai không đúng tiến độ cam kết thì xem xét việc chấm dứt hoạt động và thu hồi Giấy chứng nhận đầu tư hoặc điều chỉnh qui mô, mục tiêu. Việc chấm dứt hoạt động hoặc điều chỉnh các dự án này phải tiến hành minh bạch, đúng quy định của pháp luật, bảo đảm sự ổn định của môi trường đầu tư tại Việt Nam.

H.M